Solagrow 2006-2014: Opbouw, verbreding, stilstand en weer voorwaarts
Opbouw van pootgoedtak van aardappel
De opbouw van Solagrow PLC sinds 2006 heeft tal van bergen en dalen gekend. Toppen gevolgd door dalen, van waaruit je weer tegen de bergen kon opzien. Voor het opstarten en uitbouwen van een complete pootgoedtak voor aardappel was 8-10 jaar gereserveerd. Dat zou het komend jaar dus bereikt moeten zijn. De belangrijkste elementen zijn inmiddels inderdaad beschikbaar: pootgoedfarms op de diverse hoogten in de belangrijkste regio’s, de benodigde machinerie, opslagloodsen, de complete miniknollenteelt en de registratie van goede HZPC-rassen.
Verbreding naar het hele bouwplan
De tweede - parallelle en ondersteunende - tak van sport, begonnen in 2009, was de voorziening van zaaizaad voor de onmisbare rotatiegewassen, waarmee de telers aardappel in een gezonde vruchtwisseling kunnen telen. Enorm veel energie is gestoken in het introduceren en registreren van diverse gewassen, zoals lijnzaad (ondersteund door de PSI), gerst, kool, ui, sjalot, wortel, biet, bonen, erwten, peulen en suikermais. De verkoop van kwaliteitszaad en zaailingen van deze Nederlandse en Ethiopische rassen neemt gestaag toe. En ook de zaadteelt zelf begint een stevige plaats binnen het bedrijf te krijgen.
Betrokkenheid bij de gehele waardeketen van elk gewas: de “value web”
Naast het beschikbaar maken van de benodigde gewassen, is vervolgens vooral het ontwikkelen van een duurzame afzetmarkt de uitdaging, als derde speerpunt. Voor lijnzaad en brouwgerst zijn Van de Bilt Zaden en brouwerijen als Heineken onze partners. Voor de groenten zijn voorlopig de lokale groentehandelaren en winkels de marktpartijen. Maar als beter alternatief hopen wij binnenkort ons eigen verkooppunt in Debre Zeit te openen, om aan de bizarre complexiteit van handelaars met hun prijzenkronkels te ontsnappen. In Ethiopia tel je voor de overheid als bedrijf pas mee als je bijdraagt aan de export: het verwerven van dollars, het boodschappengeld voor de overheid op de wereldmarkt. Mede daarom zijn we in 2014 gestart met de export van verse peulen naar België. Het komende jaar hopen we de eerste lijnzaad te exporteren, terwijl de teelt en export van peulen dit jaar naar verwachting circa het 10-voudige zal worden dan dat van 2014. Verder zijn we met enkele marktpartijen in een ver stadium om de verpakking en verwerking van aardappel commercieel op te zetten, daarmee een brug vormend tussen het groeiend aantal hectares kwaliteitsaardappels en de steeds grotere vraag van de consument naar goede aardappels.
Deze samenhangende combinatie van hoogrenderende rassen, kwaliteitszaad, teelttechniek en (export)markten is van groot belang voor de rentabiliteit van onze eigen farms. Met een goed bouwplan en een stabiele afzet krijgt Solagrow een stevige en duurzame basis, waarmee wij de snelkrimpende afhankelijkheid van investeringsgeld uit Nederland in 2015 geheel hopen te kunnen afbouwen.
Ondersteunen van de Ethiopische kleine boeren: dé voedselproducenten van dit land
Het vierde en ultieme doel is het op basis van het uitgekristalliseerde teeltplan de ontwikkelde teelttechnieken over te dragen aan de Ethiopische boeren. Gewoonlijk hebben deze mannen – en soms vrouwen – een farm ter grootte van 0,5-2 hectare, waarvan zij nauwelijks een derde oogsten van wat normaliter mogelijk is. Slechts omdat zij niet beschikken over de basale middelen en teeltkennis. Daarin vormt ook nog eens graan de eenzijdige hoofdmoot, zodat van een voldoende gevarieerd aanbod van voedsel geen sprake is. Ondervoeding is meestal niet een tekort aan calorieën, maar een gebrek aan de benodigde varieteit van eiwitten, mineralen en vitamines. De belangrijkste hindernis waar deze boeren tegen aan lopen, is hun beperkte schaalgrootte en navenante koopkracht. Vandaar dat Solagrow in samenwerking met SNV, Wageningen Universiteit en Terrafina (gelinkt aan de Rabobank) en met steun van de PPP/FDOV vorig jaar is begonnen met het organiseren van de kleine boeren in sterke productiegroepen van 50-80 samenwerkende boeren. Deze Producer Groups krijgen gezamenlijk toegang tot financiering, mechanisatie en tot een goede afzetmarkt voor hun verbeterde producten. Dit jaar hopen wij het aantal PG’s uit te breiden van 3 naar 15, en het volgende jaar naar 45 groepen.
Speciale aandacht hopen wij in het nieuwe jaar 2015 te besteden aan het uitvogelen op welke manier de bodemvruchtbaarheid i.e. de productiviteit van de boerenakkers opgekrikt kan worden. Daarbij willen we vooral gebruik maken van de principes van 1) de teelt van vlinderbloemigen (planten die stikstof binden en daarmee op een natuurlijke wijze de bodem voorzien van meststoffen) en 2) van ‘minimum tillage’. Minimum tillage, het met de minst mogelijke grondbewerking voorbereiden van akkers, heeft in Ethiopia een grote en bewezen potentie. Het combineert een significante besparing op dure en niet-beschikbare mechanisatie met de opbouw van een gezonde bouwvoor met een hoog gehalte aan organisch materiaal. Bovendien onderdrukt dit in hoge mate erosie. Het is een technologie die prima aansluit bij de eenvoudige akkerbouwpraktijk hier. De mogelijkheden en beperkingen van deze teeltstrategie hopen wij in 2015 tot in detail uit te zoeken: te beginnen met het gemechaniseerd aanleggen van een “broad bed”, gevolgd door de toepassing van doorzaaitechnieken.
Stilstand
Eindelijk weer alle aandacht voor telen en telers! Na drie jaren van betrekkelijke stilstand, veroorzaakt door bevroren aardappels en bevroren werkkapitaal. Na de vorstramp in december 2011 is eerst bijna alle aandacht en energie opgegaan aan het zoeken van geschikte vorstvrije farms (2012), gevolgd door het oplossen van de ingrijpende gevolgen van het wegvallen van investeerders in 2013. Het is bijzonder verheugend dat we in december 2014 een samenwerkingscontract hebben kunnen tekenen met Common Fund for Commodities (CFC) voor de verstrekking van werk- en investeringskapitaal. Bovendien hebben we het oude investeringsvraagstuk met onze voormalige investeerders kunnen oplossen. Afgerond.
En weer voorwaarts……
Dat is ons streven, en verwachting. Veel heil en zegen is ons de afgelopen dagen toegewenst. En met die verwachting van Gods zegen gaan we het nieuwe jaar in. Ontzettend veel is er gepasseerd. En uitgestelde hoop krenkte steeds het hart. Er ligt zoveel klaar om gebruikt en ingezet te gaan worden. Om daarmee eindelijk de langvertraagde verwachtingen te gaan waarmaken, niet alleen voor ons en onze medewerkers en de aangesloten boeren, maar ook voor degenen die ons al zo lang steunen en steunden. Vol goede moed voorwaarts dus. Verder de Ethiopische weerbarstigheid door.
…..ook met Clinic Hidi en Cowgrow
Ook de twee andere belangrijke poten van ons werk hier, gaan met frisse moed het nieuwe jaar in.
De kliniek, Clinic Hidi, is op weg om het medisch team weer verder uit te bouwen, zodat we te zijner tijd zowel de medische zorg ook op de diverse farms alswel de (peri)natale zorg weer kunnen gaan oppakken.
Ook het werk van Cowgrow Breeding PLC begint gestadig vorm te krijgen. Het in 2008 gestarte fokprogramma heeft inmiddels een flink aantal Hobo-hybriden opgeleverd, die nu massaal doorgekruist worden. Samen met Farm Friends Nederland worden Holstein-vaarzen aan de Hidi-boeren verstrekt, waardoor zij toegang krijgen tot koeien met een goed niveau van melkproductie plus een goede afzetmarkt richting de melkfabriek. Binnenkort wordt hiervoor in Hidi een melkcollectiecentrum gebouwd. Jan junior en Ruben van Kooten werken aan de uitbreiding van de vlees- en melkveehouderij, tevens gebruikmakend van de diverse Solagrow-farms in de regio’s. Hierdoor vervult Cowgrow meer en meer de rol van zowel een demonstratiebedrijf als van een toeleveringsbedrijf (vaarzen, voedergewassen) voor de melkveesector in Ethiopia.
Terug naar nieuws
